Kuru Göz Nedir?
Kuru göz, gözlerimiz için yeterli miktarda gözyaşı üretilmediği ya da üretilen gözyaşının hızlı buharlaştığı durumlarda ortaya çıkan bir göz rahatsızlığıdır. Göz yüzeyi istenilen düzeyde nemli kalmadığı için göz yüzeyinde kuruluk ve buna bağlı olarak rahatsızlık hissi ortaya çıkar.
Yanma, batma, gözde kızarıklık ve aşırı sulanma gibi şikayetlere neden olabileceği gibi ilerleyen durumlarda görme kalitesinin düşmesine de neden olur. Kişinin hayat kalitesini doğrudan etkileyecek ve göz sağlığı üzerinde olumsuz bir etki yaratacak durumlardan birisidir.
Kuru Göz Neden Olur?
Göz kuruluğu neden olur sorusuna iki ana faktör üzerinden cevap verilebilir. Bu faktörleri azalmış gözyaşı film tabakasını ve azalmış gözyaşı üretimini sayabiliriz. Bunun yanında ana faktörler kadar etkili olmasa da yine kuru göz üzerinde etken olan başka faktörleri de ele alabiliriz.
1.Gözyaşı Kalitesinin Azalması
Sağlıklı bir gözde, gözyaşının yeterli besleyiciliğe sahip olması gerekir. Bunun için 3 temel tabakada da herhangi bir sorun olmamalı.
Mukus Tabakası
Göz yaşı film tabakasının ilk ve en derin katmanıdır. Bu tabaka gözün yüzeyini kaplar ve eksikliğinde, kornea yüzeyine bölgesel epitel defektler karşımıza çıkabilir.
Aköz Tabakası
İçeriğinde bir miktar tuzun da bulunduğu bu tabaka, gözyaşı bezleri tarafından üretilir. Gözün temizlenmesinde de doğrudan etkili olan tabakadır. Bu tabakada yeterli üretim olmazsa, mukus tabaka ile yağ tabakanın teması gerçekleşir ve gözyaşının kalitesi yine bozulur.
Yağlı Tabaka
En dış ve göz kuruluğu açısından en önemli olan katmanlardan birisidir. Bu katman göz kapaklarının hemen kenarlarında yer alan meibomian bezleri tarafından salgılanır. İçeriğinde lipid yer alan bu tabaka, gözyaşının hızlı buharlaşmasının önüne geçer. Bu tabaka yeteri kalitede ve yeteri kadar üretilmezse, aköz tabakada oluşan hızlı buharlaşma göz kuruluğuna neden olur. Meibomian bezlerinde yaşanan tıkanma, göz kuruluğu nedenleri arasında ilk sıralarda yer alır.
2.Gözyaşı Üretiminin Azalması
Göz kuruluğu nedenleri için ikinci büyük etmeni gözyaşı üretiminin azalması olarak aktarmıştık. Bu etken, farklı senaryolarda karşımıza çıkabilir. Hormonal değişiklikler, yaşlılık, göz yüzeyinde meydana gelen travmalar, romatoid artrit gibi hastalıklar, diyabet ve bazı durumlarda alerjiler gibi etkenlere bağlı olarak gözyaşı üretiminin azaldığını görebiliriz. Gözyaşı üretiminin etkilenmesi ve yeteri kadar gözyaşı üretilmemesi, zaman içerisinde göz kuruluğunun etkisinin de artmasına neden olacaktır.
Olası Diğer Nedenler
Göz Kapağı Hasarları: Göz kapağında yaşanabilecek sorunlar. Fiziksel hasarları da bu grup içerisinde sayabiliriz.
Lens kullanımı: Kontakt lenslerin doğru kullanılmaması ya da uzun süreli kullanımlarda.
Çevresel Faktörler: Çevresel faktörlerin oluşturduğu etki. Özellikle kuru iklimlerde büyük bir sorun olarak görülebilir.
Uzun Süre Dijital Ekrana Bakma: Aralıksız olarak dijital ekran kullanımı, zaman içerisinde gözlerde kuru göz oluşumunu tetikleyebilir. Zira dijital ekranların oluşturduğu etkiyle beraber gözyaşınız daha hızlı buharlaşabilir.
Sistemik Hastalıklar: Diyabet ve romatoid artrit gibi hastalıklar, kuru gözle karşı karşıya kalmanıza neden olabilir.
İlaçlar: Bazı ilaçların yan etkilerinde de kuru göz olduğunu görebilirsiniz.
Kuru Gözün Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler kişiden kişiye değişiklikler gösterebilir. Fakat en genel anlamda değerlendirecek olursak, göz kuruluğunun belirtileri için de bir sınıflama yapabiliriz.
- Gözlerde Dikkat Çekecek Kızarıklık
Göz kuruluğunda, göz yüzeyinde artan bir kızarık görüntü oluşur. Zaman içerisinde göz yüzeyindeki kızarıklık artış gösterebilir.
- Gözlerde Batma ve Yanma Hissi
Kuruluk sonucunda çoğu zaman geçici olmakla beraber yanma ve batma hissiyatı da ortaya çıkabilir. Zaman içerisinde bu etkinin arttığını da görmek mümkün olabilir.
- Işığa Karşı Artan Hassasiyet
Göz kuruluğunun belirtileri arasında gösterebileceğimiz ışığa karşı hassasiyet, özellikle ışık kaynaklarının yoğun olduğu ortamlarda etkili olur. Görüşte bozulmalar, baş ağrısı gibi etkilere de neden olabilir.
- Bulanık Görüş ve Görüşte Bozulmalar
Göz yüzeyinde istenmeyecek seviyede kuruluk oluşması, zaman içerisinde görüş kalitesinin bozulmasına da neden olabilir. Bulanık görüş ve görüşte bozulmaları da yine belirtiler arasında gösterebiliriz.
- Gözde Artan Yorgunluk Hissi
Uzun süreli odaklanmalarda ve dijital ekran kullanımlarında ortaya çıkan belirti, gözlerde aşırı yorgunluk hissi olarak baş gösterir. Gözleri kapatma ya da sürekli kırpma hissiyatı oluşturur.
Göz Kuruluğunun Tedavisi Nedir?
Tedaviyi farklı alternatifler içerisinde değerlendirmeye almak gerekir. Tek yönlü bir tedaviden söz etmek yerine kademeli tedavi şeklini değerlendirebiliriz. Ayrıca hastalığın nedeni, tedavi seçimi konusunda da doğrudan etken olacaktır.
LipiFlow Tedavisi
Göz kuruluğunun en yaygın nedeni olan meibomian bezlerinin tıkanmasına karşı uygulanan tedavilerden birisidir. Tedavide, FDA onayına sahip olan özel cihazlar kullanılır.
Prosedürde göz kapaklarına hafif basınç ve ısı uygulanarak meibomian bezlerindeki tıkanıklığın açılması sağlanır. Bu şekilde yağ tabakasının üretiminden sorumlu olan meibomian bezleri temizlenmiş ve kuruluğun en büyük nedeni ortadan kaldırılmış olur.
Uygulanan hastanın durumuna ve doktorun önerisine göre tedavi belli aralıklarla tekrar tekrar uygulanır ve bu şekilde göz kapaklarındaki salgı bezlerinde yeniden tıkanma ihtimali de en aza indirilmiş olur.
Lipiflow Tedavisinin Artıları
- Hedefe yönelik bir tedavidir ve etkili sonuç verir.
- Non-invazivdir ve göze neredeyse hiç temas edilmeden uygulanır.
- Kalıcı ve uzun süreli bir rahatlama hissi oluşturur.
IPL Tedavisi
LipiFlow tedavisiyle beraber bir bütün olarak değerlendirilebilir. İki tedavide göz kuruluğunun tedavisinde teknolojik yaklaşımlardır. IPL tedavisinde ışık bazlı bir terapi yapılır. Prosedürde önce göze koruyucu gözlükler takılır ve sonrasında kuvvetli ışık dalgaları kullanılarak meibomian bezlerindeki tıkanıkların yumuşatılması ve kademeli olarak açılması sağlanır.
IPL Tedavisinin Artıları
- Göz kapaklarında ortaya çıkabilen ve göz kuruluğu oluşuma doğrudan etki edebilecek demodeks akarların azaltılmasını sağlar.
- Bölgedeki enflamasyon etkisinin azalmasını sağlar.
- Meibomian bezlerinin fonksiyonlarında iyileşme gösterir.
Kuru Göz için Tercih Edilebilecek Diğer Tedaviler
- Suni Gözyaşı
Reçetesiz satılan suni gözyaşları gözleri nemlendirerek geçici bir rahatlama getirebilir. - Anti-inflamatuar Tedavi
Siklosporin veya kortizonlu damlalar kısa süreli veya daha uzun süreli olarak planlanabilir. - Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Nemlendirici kullanmak, ekran başında geçirilen süre boyunca mola vermek ve susuz kalmamak gibi ortam ayarlamaları kuru göz semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. - Sıcak Kompresler
Gözlere sıcak kompres uygulamak gözyaşı üretimini uyarmaya ve tahrişi azaltmaya yardımcı olabilir. - Omega-3 Yağ Asidi Takviyeleri
Diyetinize omega-3 yağ asitleri eklemek veya takviye almak daha iyi göz sağlığına katkıda bulunabilir.